هو الحق

دیباچه ی مولف تذکرة الاولیاء :

“و به حقیقت توان گفت که در آفرینش به از این کتاب نیست .”

شیخ فرید الدین ابوحامد عطار نیشابوری عارف و شاعر بلند آوازه ی ایرانی است که در قرن ششم و هفتم در نیشابور می زیسته . در نظر عرفا  وی از شان و مرتبه ای والا برخوردار است و عقاید و آثارش از مهم ترین و مستحکم ترین مراجع راه سلوک و عرفان به حساب می آید .

تعداد آثار حضرت عطار بسیار زیاد ، و با توجه به عمق مفاهیمی که در یک یک آنها نهفته است اعجاب انگیز بوده ، و نشان از مرتبه و فهم خالق آنها دارد . از کتاب های به جا مانده از او به می توان به : تذکرة الاولیا ، دیوان اشعار ، منطق الطیر ، الهی نامه ، بلبل نامه ، اسرار نامه ، خسرو نامه ، مختارنامه ، بیان الارشاد ، بی سر نامه ، هیلاج نامه ، ……… اشاره کرد .

در میان تمام کتاب های وی تذکرة الولیا از آن جهت جدا بافته است که به سلوک عملی می پردازد ، نه عرفان نظری . مثل این است که عطار به قلب زندگی عرفا و اولیا ( از ابتدای ظهور اسلام تا پایان حیات خودش ) نفوذ کرده ، با یکایک آنان زندگی کرده و ناب ترین و کاربردی ترین و اثرگذارترین اعمال و گفتار آنان را در مجموعه ای بی نظیر گردآوری نموده است ، آن گونه که عطار خود در دیباچه ی مولف می گوید :

” … و توان گفتن که این کتابی است که مخنثان را مرد کند ، و مردان را شیرمرد کند ، و شیرمردان را فرد کند ، و فردان را عین درد کند ، و چون عین درد نکند ؟ که هر که این کتاب چنان که شرط است برخواند و بنگرد ، آگاه گردد که این چه درد بوده است در جان های ایشان ، که چنین کارها و از این شیوه سخن ها از دل ایشان به صحرا آمده است …”

“… بعد از قرآن و حدیث بهترین سخن ها سخن ایشان دیدم …… و به حقیقت توان گفت که در آفرینش به از این کتاب نیست …”

سپاس خداوند را که به این بنده ی کمترین خود اجازه و فرصت خواندن این اثر عظیم الشان را عطا فرمود ، که من ؛ آنجا که حضرت عطار خود را از هیچ کسان این راه می داند  و می گوید  : ”    خداوندا! و پادشاها! اگر چه اين سخن را هيچ نيم ومي دانم که از هيچکسان اين راهم، اما محب اقوال و احوال ورموز واشارات ايشانم”  ؛ کمتر از هیچم و هیچ ِ هیچم  . اما حکمت او بر من پوشیده است و کار او به علت نیست .

خداوندا  ! این نعمت بی بدیل خود را به واسطه ی کاستی ها و خطاهایم از من مگیر .

خداوندا  ! مرا به آنچه از این کتاب بر من گشودی و نمایاندی ، اما توان عمل به آن نداشتم ، مواخذه مفرمای .

خداوندا ! مرا به آنچه از این کتاب آموختم و از سر نافهمی و کاهلی بدان عمل نکردم ، زجر مکن .

خداوندا  ! اگر دلی با صدای من لرزید و اشکی جاری گشت و دری بر کسی گشوده شد ،  و اگر  وقت دوستی از دوستانت خوش شد ، برکات آن را از استادم ،  پدر و مادرم ،  خودم و فرزندم  دریغ مدار .

آمین یا رب العالمین

مدفن حضرت شیخ فریدالدین عطار نیشابوری در نیشابور